Nattokinaza, enzym pozyskiwany z fermentowanego japońskiego dania natto, wzbudza rosnące zainteresowanie jako naturalne wsparcie zdrowia układu sercowo-naczyniowego. Wyizolowana po raz pierwszy w 1987 roku, wykazuje silne działanie fibrynolityczne (rozpuszczanie skrzepów krwi) oraz przeciwzakrzepowe. Najnowsze badania wskazują również na jej korzystny wpływ na gospodarkę lipidową, w tym obniżenie poziomów cholesterolu.
Mechanizm działania nattokinazy
Nattokinaza jest enzymem proteolitycznym, który rozkłada fibrynę – białko tworzące skrzepy krwi. Enzym ten pobudza naturalne szlaki fibrynolizy, rozszerza naczynia krwionośne poprzez stymulację produkcji tlenku azotu oraz ogranicza sklejanie się płytek krwi. Te działania wzmacniają efekt przeciwzakrzepowy i przeciwmiażdżycowy.
Nattokinaza a cholesterol
Z badań obserwacyjnych wynika, że nattokinaza wpływa na poziom lipidów, w tym cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL i HDL. Dokładne mechanizmy tego działania nie zostały jeszcze w pełni poznane. Naukowcy sugerują jednak, że proteolityczne działanie nattokinazy na enzymy regulujące metabolizm lipidów może prowadzić do zwiększonej ekspresji receptorów LDL, a w konsekwencji – skuteczniejszego usuwania cholesterolu z krwi.
Badania wykazały, że:
- nattokinaza w połączeniu z monakoliną K (substancją pozyskiwaną z czerwonego ryżu) obniża poziom cholesterolu całkowitego, LDL i nie-HDL,
- to połączenie zmniejsza również stosunek LDL/HDL.
Wysokie dawki samej nattokinazy (powyżej 10 000 FU) prowadziły do obniżenia poziomu cholesterolu całkowitego, trójglicerydów i LDL, przy jednoczesnym wzroście HDL.
Zaobserwowano również zmniejszenie średniej grubości błony wewnętrzno-środkowej tętnicy szyjnej oraz redukcję wielkości blaszek miażdżycowych.
Synergia z innymi substancjami
Badania wykazały, że suplementacja nattokinazy jest szczególnie skuteczna w połączeniu z witaminą K2 i/lub aspiryną. Takie kombinacje znacząco poprawiają zarówno profil lipidowy, jak i parametry naczyniowe w miażdżycy.
Bezpieczeństwo i skuteczność
Nattokinaza charakteryzuje się wysokim profilem bezpieczeństwa – nawet przy dawkach 10 000 jednostek FU dziennie nie zaobserwowano skutków ubocznych. Należy jednak zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu leków przeciwzakrzepowych (np. warfaryny) lub suplementów o działaniu rozrzedzającym krew (omega-3, kurkumina), gdyż mogą wystąpić interakcje. Dlatego suplementację warto prowadzić z rozwagą, szczególnie gdy przyjmuje się inne preparaty o podobnym działaniu.
Podsumowanie
Nattokinaza jawi się jako skuteczna i bezpieczna alternatywa lub uzupełnienie konwencjonalnej terapii hipercholesterolemii, szczególnie w połączeniu z innymi naturalnymi związkami, takimi jak monakolina K i witamina K2.
Jej wielokierunkowe działanie – przeciwzakrzepowe, fibrynolityczne, hipotensyjne i modulujące gospodarkę lipidową – sprawia, że jest obiecującym suplementem w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
Aby osiągnąć wyraźne efekty, kluczowe jest stosowanie odpowiednio wysokich dawek pod opieką specjalisty: minimum 6000–7000 FU dziennie, optymalnie około 10 000 FU.