Dieta ketogeniczna, a metformina
Keto adaptacja spowoduje w Twoim organizmie kaskadę procesów, które przyczynią się do zmiany sygnałowania na poziomie komórkowym i szeregu usprawnień metabolicznych. Ograniczenie ilości spożywanych węglowodanów na rzecz zwiększonej podaży tłuszczów powoduje, że dla komórek, do tej pory, glukozależnych, preferencyjnym paliwem stają się właśnie tłuszcz i ciała ketonowe tworzone ze spożywanych kwasów tłuszczowych.
Suplementacja jest nieodłączną częścią wsparcia procesów adaptacji i pogłębianiu korzyści płynących potem ze stosowania diety ketogenicznej i stanu ketozy. Nie jest jednak ona ani niezbędna, ani priorytetowa, ponieważ w dużej mierze zależy od Twojego stylu życia i odżywczości stosowanej diety. Dbając o właściwą podaż mikro i makroelementów w swoim pożywieniu, znacznie obniżysz zapotrzebowanie na zewnętrzną suplementację pojedynczych minerałów.
Kategorie suplementacji
- Wspierająca — do której zaliczane są witaminy, takie jak np. witaminy A, E, z grupy B oraz minerały sód, potas, magnes — aby wspierać proces adaptacji i uzupełniać niedobory pokarmowe przy niskoodżywczej diecie. Innym ważnym elementem może być stosowanie Omega3, jako źródło EPA i DHA w celu uzyskania równowagi pomiędzy kwasami tłuszczowymi, ponieważ organizm nie jest w stanie wytworzyć i zbilansować ich sobie sam.
- Opcjonalna — która będzie optymalizować korzyści już płynące ze stanu ketozy, poprzez takie czynniki jak np. nasilenie produkcji ciał ketonowych (olej MCT lub nawet ciała egzogenne o potencjale pro-ketogenicznym), regulacje i stabilizację poziomu glukozy, począwszy od cynamonu po berberynę i w końcu, leki optymalizujące gospodarkę cukrową, takie jak metformina.
Efekty przyjmowania metforminy
Metformina jest lekiem hipoglikemizującym, czyli obniżającym poziom cukru we krwi. Ale nie tylko, oprócz tego:
- Zwiększa wrażliwość tkanek na działanie insuliny.
- Zwiększa obwodowy wychwyt i tkankowe zużycie glukozy.
- Hamuje wchłanianie glukozy w jelicie cienkim.
- Poprawia wartość glikemii, dzięki hamowaniu wytwarzania glukozy w wątrobie, przez wpływ na proces glukoneogenezy.
- Może wpływać na tzw. profil lipidowy, czyli obniżać LDL i trójglicerydy.
- Wspomaga redukcję masy ciała.
- Zwiększa fibrynolizę, co prowadzi do rozpadu zakrzepów.
- Działa ochronnie na układ krwionośny.
- Zwiększa zdolność przezbłonowego transportu glukozy do wnętrza komórek efektorowych, poprzez zwiększenie ilości receptorów GLUT-4 na ich powierzchni.
- Ma działanie naczyniorozkurczowe, przeciwzapalne, antyoksydacyjne i przeciwmiażdżycowe.
Metformina - skutki uboczne
Jest obecna w medycynie od ponad 60 lat, a do jej syntezy przyczyniła się roślina – rutwica lekarska. Metformina nie jest jedynym biguanidem (grupa leków stosowanych m.in. w leczeniu cukrzycy typu 2) wyizolowanym z rutwicy, jednak jedynym dopuszczonym do leczenia farmakologicznego. Nie pozostaje jednak bez skutków ubocznych, do których należą:
- Zubożenie pokładów witaminy B12.
- Wyczerpanie zasobów magnezu.
- Zwiększenie stężenia Homocysteiny.
- Podniesienie poziomu prolaktyny.
- Obniżenie aktywności acetylocholinoesterazy (enzymu rozkładającego acetylocholinę, na cholinę i resztę kwasu octowego)
Według najnowszych zaleceń maksymalna dobowa dawka metforminy, którą możesz przyjmować, to 3000 mg rozłożone w kilku dawkach w ciągu dnia.
Co się dzieje kiedy pościsz?
W przypadku głodówki stężenie insuliny spada i nasila działanie glukagonu, który wpływa na Twoją wątrobę i stymuluje procesy glikogenolizy, lipolizy oraz glukoneogenezy.
- Glikogenoliza polegająca na przemianie glikogenu w glukozę jest pierwszym etapem, który dostarcza źródło energii podczas głodówki. Potwierdzono, że w pierwszej dobie głodówki dochodzi do całkowitego wyczerpania zapasu glikogenu, dlatego po tym czasie energia dostarczana jest z przemian tłuszczów i białek.
- W procesie lipolizy, w wyniku której powstają wolne kwasy tłuszczowe, tworzą się ciała ketonowe, które stają się zastępczą formą energii dla większości tkanek. Podczas głodówki dostęp glukozy jest ograniczony dla tkanek mięśniowych, a wzmożony dla układu nerwowego. Po wyczerpaniu jej wszystkich zapasów głównymi substancjami odżywczymi dla prawie wszystkich tkanek stają się ketony.
Metformina przeciw starzeniu
Metformina skutecznie hamuje glukoneogenezę, czyli proces polegający na przekształcaniu niecukrowych prekursorów – aminokwasów, glicerolu, mleczanu, kwasów tłuszczowych i pirogronianu – w glukozę. Proces ten zachodzi przede wszystkim w komórkach wątroby w trakcie poszczenia. Podczas glukoneogenezy wytwarzane są duże ilości energii i utrzymywane jest odpowiednie stężenie glukozy we krwi, w warunkach jej czasowego niedoboru. Około 24-48 godzin po posiłku, ciało wchodzi w fazę nazywaną autofagią. Proces ten przykuł uwagę badaczy ze względu na korzyści, jakie daje: spowolnienie efektów starzenia, „zarządzanie” procesami zapalnymi, leczenie wielu różnych chorób chronicznych takich jak choroby autoimmunologiczne i nowotwory. Właśnie dlatego metformina często potocznie nazywana jest lekiem na długowieczność.
Działanie metforminy
Chociaż wewnątrzkomórkowy mechanizm działania metforminy nie został jeszcze do końca opisany, jego istotą wydaje się wpływ na właściwości błon mitochondrialnych. Metformina przywraca ich płynność, która jest zaburzona w warunkach hiperglikemii. Lek ten, wiążąc się z błoną wewnętrzną mitochondriów, zakłóca utlenianie substratów, kompleksu dehydrogenaz fosforylacji oksydacyjnej i zwalnia transport elektronów w łańcuchu oddechowym. Metformina aktywuje kinazę białkową aktywowaną przez kinazę AMP — kluczowy wewnątrzkomórkowy enzym, odpowiedzialny za wiele procesów metabolicznych i energetycznych, w tym za wewnątrzkomórkowe przemiany glukozy. Wydaje się, że wpływ metforminy na aktywność AMP-kinazy może być podstawowym mechanizmem komórkowego działania tego leku i tłumaczy jego działanie plejotropowe.
Jeśli chciałbyś rozpocząć dietę ketogeniczną oraz odpowiednio dobraną do niej suplementację, to zachęcam Cię do skorzystania z moich konsultacji.
