Testosteron to główny steroidowy hormon męski definiujący wygląd, budowę oraz zachowanie panów, ale występuje także u kobiet i tam też pełni ważną funkcję w zachowaniu zdrowia i długowieczności.
Jak działa testosteron?
Sam testosteron zaczyna działać już w okresie prenatalnym, gdzie produkowany jest w samoregulującej się osi podwzgórze-przysadka-gonady działającej na zasadzie sprzężenia zwrotnego. Jeżeli, na którymś etapie jej działanie będzie zaburzony, przełoży się to na niedobory testosteronu, problemy z płodnością oraz zaburzenia czynności seksualnych.
Nadmiar testosteronu, zwłaszcza u otyłych mężczyzn, może przekształcać się w estrogen lub DHT, albo zostać związany z białkiem transportującym SHBG. Skutkuje to obniżeniem poziomu testosteronu wolnego zanik cech męskich i trudności w ukształtowaniu muskularnej sylwetki. Problem ten można jednak naprawić właściwą dietą, odpowiednim snem i regularną aktywnością fizyczną.
Skutki niedoboru testosteronu
Testosteron to także hormon przeciwstarzeniowy, dlatego wielu endokrynologów rekomenduje mężczyznom po 50 roku życia Hormonalną Terapię Zastępczą głównie w postaci iniekcyjnej lub żelów z testosteronem. Gdy jego poziom spada, spada także masa mięśniowa, a rośnie tkanka tłuszczowa. Spowalnia metabolizm, pogarsza się morfologia krwi, rozwijają się choroby kości. Szybciej się starzejemy, gorzej wyglądamy, a samopoczucie i motywacja sięgają poziomów depresji.
Objawem niedoborów testosteronu jest też prokrastynacja, ciągłe zmęczenie, brak siły i wydajności fizycznej. Pojawiają się zaburzenia lipidogramu i ryzyko chorób układu krążenia. Pogarsza się odporność, zaczynają wypadać włosy i zwiększa się możliwość raka prostaty.
Jak dbać o testosteron?
Aby naturalnie podnosić lub utrzymać poziom testosteronu w organizmie, należy ciężko i regularne trenować. Systematyczna intensywna aktywność fizyczna chroni przed spadkami testosteronu, a nawet podnosi jego wartość i nasila produkcję.
Warto raz na pół roku wykonać badania testosteronu całkowitego, wolnego, estradiol, prolaktynę, DHT i PSA oraz witaminę D3 i lipidogram, jako kompletny przegląd męskiego zdrowia zwłaszcza pod kątem długowieczności.
Wrogowie testosteronu
Które czynniki negatywnie wpływają na testosteron? Zdecydowanie przewlekły stres psychiczny, niedobory snu, brak aktywności fizycznej, nadwaga oraz przetworzona dieta. Im bardziej się denerwujesz, niedosypiasz, nie ćwiczysz i kiepsko się odżywiasz lub jesteś otyły, tym trudniej będzie Ci utrzymać właściwy poziom testosteronu we krwi. Alkohol, soja i mikroplastik zawierają kseno- i fitoestrogeny, które będą zaburzać działanie gospodarki hormonalnej i przyspieszać starzenie organizmu.
Jeżeli chodzi o suplementację, to na pewno warto skupić się na witaminie D3, magnezie, selenie, cynku i borze. Więcej o tym opisuję w swoim e-booku na temat poprawy gospodarki hormonalnej.
