Czym jest starzenie?
Starzenie się jest złożonym procesem biologicznym, który zachodzi w organizmach zwierzęcych, w tym u człowieka. Z naukowej perspektywy, starzenie może być zdefiniowane jako stopniowy i nieodwracalny spadek funkcji fizjologicznych organizmu, co prowadzi do zwiększonej podatności na choroby i w konsekwencji śmierć.
Proces starzenia zachodzi w kilku etapach i na różnych poziomach organizmu:
- Na poziomie molekularnym, jest to związane z uszkodzeniem DNA i zmianami w ekspresji genów, powodując uszkodzenie komórek i narządów.
- Na poziomie komórkowym, starzenie powoduje utratę funkcji i zdolności do podziału komórek, co prowadzi do zmniejszenia liczby i jakości tkanek.
- Na poziomie systemowym, starzenie powoduje utratę homeostazy organizmu i funkcji narządów, co zmniejsza zdolność przystosowania do zmieniających się warunków.
W naukach biomedycznych, poznanie procesu starzenia się jest jednym z najważniejszych obszarów badań. Naukowcy starają się zrozumieć mechanizmy, które leżą u podstaw tego zjawiska, aby pomóc w opracowaniu metod leczenia i zapobiegania chorobom związanym ze starzeniem.
Czym są telomery?
Telomery to fragmenty DNA, które chronią chromosomy przed degradacją i utratą informacji genetycznej. Podczas replikacji DNA telomery ulegają skracaniu, co powoduje, że w końcu komórki nie mogą się już dzielić, a w konsekwencji umierają. Skracanie telomerów jest jednym z najważniejszych markerów biologicznego starzenia się organizmu i jest badane w aspekcie długowieczności.
W ostatnich latach naukowcy koncentrują się na badaniu potencjalnych sposobów na zahamowanie lub odwrócenie skracania się telomerów w celu opóźnienia procesu starzenia się organizmu i zmniejszenia ryzyka chorób związanych z tym procesem. U ssaków telomery są chronione przed skracaniem aż do rozpoczęcia dojrzałości płciowej. Długość telomerów zależy od płci, przy czym u kobiet jest ona naturalnie większa niż u mężczyzn.
Jak zwiększyć długość telomerów?
W literaturze naukowej omówiono wpływ pewnych składników pokarmowych, a nawet całych modeli żywieniowych na długość telomerów, a więc proces starzenia organizmu. Okazuje się, że to właściwości antyoksydacyjne i przeciwutleniające niektórych pokarmów przyczyniają się do wydłużenia telomerów.
Przykładowe substancje, które są często wymieniane jako potencjalne czynniki wpływające na długość telomerów to witaminy A, E, D i C, cynk i magnez, karotenoidy, polifenole oraz błonnik pokarmowy.
Dowiedziono też, że u pacjentów z niższym poziomem kwasów tłuszczowych Omega3, skracanie telomerów następuje szybciej, w porównaniu do pacjentów o wyższym stężeniu kwasów DHA i EPA
Dzięki właściwościom przeciwutleniającym, przeciwzapalnym oraz przeciwnowotworowym związków polifenolowych, odgrywają one rolę w zapobieganiu skracaniu telomerów. Te cenne substancje występują w wielu roślinach i produktach spożywczych, takich jak kawa i herbata.
Ogromny wpływ dietetyczny ma też niskowęglowodanowy sposób odżywiania z niewielkim deficytem kalorycznym. Świetnie sprawdzi się więc tutaj dieta śródziemnomorska z dużą zawartością tłustych ryb, oliwy z oliwek i warzyw w modelu intermittent fasting.
Czym jest telomeraza?
Niektóre komórki, takie jak komórki macierzyste (ale też nowotworowe), posiadają enzym nazywany telomerazą. Jest on w stanie naprawiać skrócone telomery i w teorii umożliwia im nieograniczoną zdolność do dzielenia się.
Telomeraza aktywowana jest z kolei przez epitalaminę, czyli hormon wydzielany w szyszynce. Jej prawidłowe działanie wpływa na długowieczność poprzez zwiększanie długości telomerów. Co ciekawe, szyszynka produkuje również melatoninę, zatem steruje też zegarem biologicznym zgodnie z dobowym rytmem zmian oświetlenia.
Niestety, funkcjonalność tego gruczołu wewnątrzwydzielniczego ograniczane jest w czasie poprzez postępujące zwapnienie (spowodowane z resztą sztucznym oświetleniem i światłem niebieskim po zmroku), co jest odpowiedzialne za starzenie i rozwój chorób związanych z wiekiem.
Jak działa epitalon?
Epitalon jest syntetyczną wersją epitalaminy – peptydu naturalnie produkowanego przez przysadkę. Opóźnia on proces starzenia, poprzez stymulację telomerazy, czyli enzymu, który odgrywa kluczową rolę w ochronie i naprawie telomerów skracających się wraz z wiekiem.
Epitalon skutecznie stymuluje też wydzielanie melatoniny, więc przywraca prawidłowy cykl okołodobowy. Dzisiaj większość ludzi nie żyje zgodnie ze swoim zegarem biologicznym, ponieważ postęp technologiczny, sztuczne światło i korzystanie z ekranów do późna, rozstraja funkcjonowanie organizmu. Epitalon wpływa na poprawę pracy przysadki, zwiększenie jakości snu i obniżenie poziomu kortyzolu. A to z kolei zmniejsza stres oksydacyjny i chroni przed przedwczesnym starzeniem się organizmu.
Osoby, które stale nie dosypiają albo śpią bez właściwej higieny snu, muszą liczyć się z osłabieniem pamięci, spadkiem koncentracji, zmniejszeniem odporności, wzrostem ryzyka otyłości i depresji. Dlatego Epitalon jest idealną substancją prewencyjną przed takimi dolegliwościami.
Wpływ epitalonu na długowieczność
Epitalon nie tylko wpływa na ekspresje wybranych genów i reguluje aktywność wielu białek, ale też nasila działanie enzymów antyoksydacyjnych, jak dysmutaza ponadtlenkowa i tych związanych z glutationem. Sprzyja to wydłużaniu życia poprzez opóźnianie procesów starzenia, regulacje pracy układu hormonalnego i poprawie odporności na infekcje dzięki pobudzeniu limfocytów T do produkcji przeciwzapalnego interferonu gamma. A to wszystko działa przeciwstarzeniowo, a nawet odmładzająco i antynowotworowo.
Epitalon jest chętnie stosowany również w medycynie sportowej. Wraz ze wzrostem długości telomerów, zwiększa się szansa na sprawniejszą odbudowę komórek. Wspomaga to regenerację powysiłkową i przyspiesza leczenie urazów. Z tego względu peptyd robi zawrotną karierę w kuracjach anti-aging, ponieważ odsuwa w czasie naturalny proces utraty masy mięśniowej w wyniku starzenia się organizmu.
Epitalon przyczynia się do polepszenia funkcjonowania organizmu i poprawy ogólnej kondycji zdrowia, co ma odzwierciedlenie w wynikach badań. Zaledwie 10 dni kuracji peptydem, przywraca do właściwych norm podniesione stężenie cholesterolu, kwasu moczowego i fosfatazy zasadowej. Dodatkowo zapobiega wypadaniu włosów, opóźnia siwienie oraz redukuje niedoskonałości skórne i naprawia kondycję cery.
Peptyd ten zwiększa także tolerancję glukozy i wrażliwość tkanek na działanie na insuliny. Wspiera też trzustkę w produkcji enzymów trawiennych, której funkcja słabnie wraz z wiekiem.
Polecany i najbardziej skutecznych protokół stosowania Epitalonu, wg metody rosyjskiej, to 10 mg dziennie w iniekcji podskórnej przez kolejne 10 dni w cyklu co pół roku.
Warto pamiętać, że jako syntetyczny peptyd, Epitalon nie został zatwierdzony przez organy regulacyjne, takie jak FDA do stosowania u ludzi. Jego wykorzystanie jako suplementu diety nie jest zatem ustandaryzowane lub monitorowane, co oznacza, że nie można zagwarantować jego jakości, czystości i bezpieczeństwa. Ponadto, jak wszystkie produkty lecznicze, może mieć potencjalne ryzyko i interakcje z innymi lekami lub suplementami.